از جمله مقدمات عقلی که سردمداران جوان اندیشه تکفیر - آنهایی که هنوز مرحله ی دانشگاه را پشت سر نگذاشته اند - بدان تمسک جسته اند موارد ذیل است : 

الف - ایمان بدون عمل وجود ندارد . ب- هر کس کافر را تکفیر نکند خود کافر است .

سبب اصلی آشفتگی ذهنی این جوانان همان مقدمات عقلی است که آنان را تحت تاثیر خود قرار داده بود . به آنها گفته شده بود که با دریافت علم به طور مستقیم از قرآن ، خود را شبیه صحابه نمایند چرا که هیچ چیز نمی تواند مانع شخص مسلمان از قرآن شود . آنها بر اساس این مقدمات نتیجه گرفتند که کتابهای فقهی مانع و بازدارنده از مراجعه به قرآن است و نباید به آنها مراجعه کرد و در دریافت و استنباط حکم شرعی باید به قرآن اکتفا نمود و کتابهای فقهی متناسب و سازگار با عصر کنونی ما نیستند . مادامی که اساس زندگی مردم عقیده است و انسانها به خاطر عقیده آفریده شده اند پس لازم می آید که دینی را فقط از سردمدار این اندیشه دریافت کرد زیرا دریافت دین تنها از شخصی ثقه و مورد اعتماد از لحاظ دین و امانت امکان پذیر است و آن جوانان بر همین اساس بود که اقوال و گفته های سردمداران اندیشه تکفیر را پذیرفتند . سردمدارانی که نه تنها هیچ تجربه ای و هیچ بینش فقهی جز قرائت بدون شناخت از سنت نبوی و ناسخ و منسوخ قرآن نداشتند بلکه از دلالت الفاظ و دیگر ابزارها و وسائل شناخت و استنباط حکم پروردگار متعال نیز آگاه نبودند . 

در حقیقت باید اشاره کرد که اصل و منشا این فکر ، خوارج بوده اند آنهایی که مساله کفر حضرت علی رضی الله عنه را به دلیل آنکه آن حضرت در اختلاف با معاویه رضی الله عنه مساله حکمیت را پذیرفت مطرح کردند زیرا حکمیت از نظر آنها یعنی : حَکَم و داور قرار دادن انسانها و پشت پا زدن به حکم قرآن بود . از دیگر بدعت های آنان نیز مساله ی تکفیر حَکَمین - ابوموسی اشعری و عمرو بن عاص رضی الله عنهما - بود . خوارج اعلام کردند هر کس به تحکیم راضی باشد و هر کس حکمین یا یکی از آنها را تصدیق نماید و همچنین مرتکب گناه ، کافر است . از میان خوارج فقط گروه نجدات هستند که معتقدند مرتکب گناه کبیره کفار نعمت است نه کافر عقیده و بدین ترتیب خطای کعبی که مساله تکفیر مرتکب گناه کبیره را به همه ی خوارج نسبت داده است آشکار می گردد . و جامع اندیشه خوارج بنا به حکایت شیخ ابوالحسن اشعری رضی الله تعالی عنه تکفیر علی و عثمان و اصحاب جمل و در حَکَم و شخص قائل به تصویب دو حَکَم یا یکی از آنها یا راضی به مساله حکمیت است . 

منبع : الفرق بین الفرق ص 56-57 ، دار الافاق بیروت ، به نقل از کتاب نقد و بررسی اندیشه تکفیر تالیف سالم بهنساوی ص 88-89.