برگرفته از سخنان دکتر شیخ عبدالاله العرفج 

مشایخ بزرگوار دقت نمایید که گفته های بنده تنها نقد علمی است و هدف از آن زیر سوال بردن شخصیت یا علم یا تعهد و یا حساسیت دینی شخصی نیست ، شیخ آلبانی رحمه الله تعالی که رمز سلفیت است از ایشان در مورد تبعیت کردن از مذاهب اربعه پرسیده می شود ، اینکه اگر جوانی ملتزم به تقلید از یکی از مذاهب اربعه باشد حکم چیست ؟ ایشان جواب می دهد : اگر این جوان در جامعه ای زندگی می کند که مقلد مذاهب بوده و با احکام قرآن و سنت آشنایی ندارند ، بایستی رویکردی مذهبی داشته باشد و جوانانی که اینگونه مورد امتحان الهی قرار گرفته و ناچارا در چنین جامعه ای که مقلد مذاهب هستند زندگی می کنند به آنها توصیه می کنم که این نکته را نصب العین خود قرار داده که : نباید معتقد باشند اقوال این مذاهب همان چیزی است که خدا و رسول گفته اند . این سخن شیخ است و گفتاری است بس خطرناک ، اولا اینکه می گوید : هر کس با زندگی کردن در چنین جامعه ای مورد ابتلا و آزمایش الهی قرار گرفته ، همچنین ابراز می دارد : جامعه ای که از مذاهب اربعه تقلید می کند قرآن و سنت را نمی فهمند به این مقایسه خوب دقت کنید می گوید : هرگاه شخص مجبور باشد از این مذاهب تقلید کند ، نباید معتقد باشد از آنچه که تقلید می کند همان گفته ی خدا و رسول است ، انگار تفاوت زیادی بین احکام صادره در این مذاهب و ما بین استدلال به کتاب و سنت وجود دارد ، اشکال بزرگ چنین اقوالی این است که می خواهد مذاهب را از پایه و اساس نابود گرداند و به این خاطر است که وقتی شیخ رحمه الله و عفا عنه در نصوص کتاب و سنت اجتهاد می کند ، طوری را نظرش را بیان می کند و چنین فکری دارد که این اجتهاد و نظرش ، قطعا همان مطلوب خدا و رسول است به اجتهادش جامه یی می پوشاند که نزدیک به عصمت است ، همیشه اجتهاد خود را حق می نامد . بنده چهارده مساله را در این کتاب آورده ام که شیخ عفا الله تعالی عنه اجتهادش را با عباراتی قطعی توصیف می کند . عباراتی از قبیل : این تنها حقی است که باید از آن تبیعت شود ، یا آن حقی است که تاویلات باید بر اساس آن باشد ، بدون شک حق همین است ، قطعا قول درست  این است ، این قولی است که شایسته نیست از آن عدول شود ..

من واقعا از این عبارات شگفت زده شدم ، چرا که حتی در اقوال علما و مجتهدین بزرگ عباراتی با چنین قطعیتی مشاهده نکردم،  بسیاری از آنها می گویند : این نظر من است و هر کس رای بهتری داشته باشد ما می پذیریم و قولی به امام شافعی رحمه الله تعالی منسوب است که می گوید : اجتهادم درست است اما احتمال خطا دارد و اجتهاد دیگری اشتباه است اما باز هم احتمال دارد درست باشد ، البته بنده زیاد جستجو کردم ، و نتوانستم این قول را از امام شافعی بیابم کما اینکه وقتی به علامه فقیه ابن حجر هیتمی که از بزرگترین نویسندگان مذهب امام شافعی است گفته شد این عبارت منسوب به نسفی ( یکی از علمای احناف ) است ایشان نگفتند که امام شافعی هم ، چنین قولی دارد بلکه تنها ابراز داشت که این عبارت صحیح است بدون اینکه آن را به امام شافعی نسبت دهد به هر حال عبارت صحیح است اما در نسبت دادنش به امام شافعی رحمه الله تعالی اختلاف است ، بنابراین از امام شافعی و دیگر علمای گذشته منقول نیست که با این اطمینان ، سخنان و اجتهاداتشان را توصیف کنند

شیخ آلبانی کتابی دارد به نام صفة الصلاة النبی که از تکبیر تا سلام نماز در این کتاب ، چنین تفکری حاکم است ، ایشان در این کتابش می گوید : چون موضوع کتاب ، بیان روش پیامبر صلی الله علیه و سلم در مورد نماز است کاملا بدیهی است که در آن مقید به مذهب خاص نباشم ، خوب معنای این کلام آن است که هیچ مذهبی نبوده است که روش پیامبر صلی الله علیه و سلم در نماز خواندن را کاملا بیان کرده باشد و ادامه می دهد : ان شاء الله این کتاب جامع همه ی اقوال متفرقی خواهد خواهد بود که در کتب حدیث و فقه آمده و مذاهب در مورد آنها اختلاف کرده اند و بگونه ای است که هیچ کتاب یا مذهبی در این زمینه ، صحیح تر از این کتاب نیست این هم یکی از عبارات تزکیه و توثیق در حد اعلاست که مناسب نیست شیخ رحمه الله با این درجه از اطمینان در مورد اجتهاد و تفکرش سخن بگوید ، چرا که ادله های گوناگونی در آن وجود دارد ، از جمله اینکه برخی از دلائل در ثبوت یا دلالاتشان ظنی هستند .

البته چنین رویکردی تنها مربوط به شیخ آلبانی نیست ، بلکه علمای دیگری که از رموز سلفیت هستند نیز چنین دیدگاه هایی دارند ، به عنوان مثال : شیخ ابوبکر جزائری شفاه الله تعالی در مقدمه ی کتابی با عنوان حج مبرور می گوید : هر کتابی مشخصه ای دارد ، و مشخصه ی کتاب من آن است که از هر مذهبی بهترین آن و از هر قولی صحیح ترینش را انتخاب نموده ام ، لذا این کتاب ، جامع امت و مذاهب است و اختلافات دینی را از بین می برد و کاملا مصداق حقیقت بوده که تطبیق کامل با کتاب و سنت دارد ، خوب در این کتاب مسائلی وجود دارد که شیخ ابوبکر جزائری ذکر کرده که با مسائل طرح شده در کتاب شیخ آلبانی با عنوان حجة النبی صلی الله علیه و سلم کما رواه جابر رضی الله عنه در تعارض است ، لذا با این اطمینان سخن گفتن در مورد مسائل ، در حالی که هر دو طرف چنین تفکری دارند ، سپس آراء هر کدام هم متفاوت می شود ، بیانگر اشتباه بودن این نوع تصور است .

سید سابق در کتاب مشهورش فقه السنة هم دارای چنین اعتقادی است و این کتاب زیبایی از نظر اسلوب و بیان می باشد ، در مقدمه اش چنین می گوید : کتاب در چندین جلدش شامل مسائلی است که تصویری صحیح از فقه اسلامی را ارائه می دهد  و ادامه می دهد : فقه اسلامیی که خداوند ، محمد صلی الله علیه و سلم را با آن فرستاد و این کتاب باب فهم کلام الله و رسولش را برای مردم باز می کند و لذا بر کتاب و سنت آنها را جمع کرده و اختلافات و بدعت تعصب بر مذاهب را از بین می برد ، همانگونه که خرافه ی بسته بودن در اجتهاد را هم نابود می سازد . طبعا اگر کسی مقدمه ی کتاب فقه السنة را بخواند با هجوم شدیدی بر علیه پیروان مذاهب اربعه مواجه می گردد ، البته این هجوم متوجه خود ائمه نیست اما افراد بعد  از آنها در امان نمانده اند ، بگونه ای که هر کس مقدمه ی این کتاب را بخواند همانگونه که من بارها خوانده و ابتدا به فهم خود از این کتاب شک کردم ، و نظر و عقل خود را متهم ساختم که شاید اشتباه می فهمم اما نهایتا از آن به این نتیجه رسیدم که مولف در این مقدمه قائل است به اینکه : علت عقب افتادگی امت ، پیروی کردن از مذاهب اربعه است . این آن چیزی بود که از کلام سید سابق فهمیده می شد . نص کتاب موجود است و می توانید به آن مراجعه نمایید .

ترجمه فارسی توسط : کانال اهل السنة و الجماعة الشافعیة