جنس و مقدار زکات فطر 

برای زکات فطر مقدار یک صاع از قوت رایج محلی که مکلف در آن جا اقامت دارد ، باید پرداخت شود ؛ به دلیل حدیثی که از ابن عمر رضی الله عنهما روایت شد ، هم چنین به دلیل روایت امام بخاری ( 1439 ) از ابوسعید خدری رضی الله عنه که گفت : ما در زمان رسول خدا صلی الله علیه و سلم یک صاع از طعام را در روز عید فطر پرداخت می کردیم و غذای ما در آن وقت ، جو ، کشمش ، کشک و خرما بود . 

گنجایش پیمانه ای که رسول خدا صلی الله علیه و سلم در آن زمان به کار می برد ، چهار مد ( هر مد مساوی پر هر دو دست است ) بود ، که به حساب پیمانه های جدید سه لیتر و تقریبا معادل 2400 گرم است . . پس اگر قوت غالب و رایج شهرهای ما گندم باشد ، زکات فطر هر شخص برابر با 2400 گرم ( سه لیتر ) گندم است . 

در مذهب امام شافعی رحمه الله پرداخت قیمت قوت رایج کافی نیست ، بلکه واجب است همان قوت غالب پرداخت شود ؛ ولی به تقلید از مذهب امام ابوحنیفه رحمه الله در این زمان ، می توان معادل مبلغ آن مقدار طعام ، پول رایج هر کشور را پرداخت کرد ؛ زیرا امروزه پرداخت قیمت قوت رایج بیشتر به نفع فقرا بوده و به تحقق هدف مورد نظر نزدیک تر است . 

وقت پرداخت زکات فطر : 

زمان وجوب زکات فطر ، همان طور که گفته شد ، از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان است و زمانی که جائز است در آن زکات فطر پرداخت شود ، تمامی ماه رمضان و روز اول عید است ؛ ولی مستحب است که صبح روز عید قبل از خروج برای نماز عید ، زکات فطر پرداخت شود . زیرا در روایت امام بخاری ( 1432) از ابن عمر رضی الله عنهما آمده است : امر به پرداخت زکات فطر شد که قبل از خروج مردم برای خواندن نماز ، آن زکات پرداخت شود . 

تاخیر در پرداخت زکات فطر تا بعد از نماز عید و تا آخر روز عید مکروه است ، و اگر کسی آن را تا پایان روز عید پرداخت نکرد ، مرتکب گناه شده و باید آن را پرداخت نماید . 

برگرفته از : فقه منهجی با ترجمه آقایان حسامی و پارسا ص 245