قبل از رهبری کردن در دین تفقه یابید
راغب اصفهانی ( متوفی 502 هـ ) در کتاب گرانبهایش ( الذریعة الی مکارم الشریعة ) می گوید :
حکومتی که با آن شخص استحقاق خلافت اللهی پیدا می کند :
در حقیقت جانشینی الله با حکومت و ریاست محقق می شود و آن از طریق رهنمون های شریعت میسر می گردد .
ریاست دو نوع است :
اولا : ریاست انسان بر خویشتن و مسائل مربوط به خود .
و ثانیا : ریاست انسان بر دیگران و اهل سرزمینش . و بایستی دانست که شخص صلاحیت حکومت بر دیگران را ندارد تا زمانی که امورات شخصی خود را به درستی رهبری نکرده باشد و به این خاطر است که خداوند متعال مذمت می کند افرادی را که کاندید حکومت بر دیگران شده و امر به معروف و نهی از منکر می نمایند در حالی که خود نفس خویش را تهذیب ننموده اند ، الله متعال می فرمایند : آيا مردم را به نيكى فرمان مىدهيد و خود را فراموش مىكنيد، با اينكه شما كتاب [خدا] را مىخوانيد؟ آيا [هيچ] نمىانديشيد؟( البقره 44)
و در جایی دیگر می فرمایند : اى كسانى كه ايمان آوردهايد، چرا چيزى مىگوييد كه انجام نمىدهيد؟نزد خدا سخت ناپسند است كه چيزى را بگوييد و انجام ندهيد.( الصف 2-3
و می فرمایند : اى كسانى كه ايمان آوردهايد، به خودتان بپردازيد. هر گاه شما هدايت يافتيد، آن كس كه گمراه شده است به شما زيانى نمىرساند.( المائده 105 )
یعنی نفس خویشتن را تهذیب و پاک کنید قبل از اینکه کاندید تهذیب دیگران گردید .
بر این اساس گفته شده است : قبل از رهبری کردن در دین تفقه یابید )) به عبارت دیگر شما قبل از شناخت فقه و آموزش سیاست عامه ، حق رهبریت را ندارید چرا که حاکم به نسبت مردم مانند نسبت صاحب سایه به سایه می باشد و محال است که سایه راست گردد در صورتی که صاحب سایه کج باشد و غیر ممکن است که رعیت هدایت یابد در صورتی که مسوول و حاکم گمراه باشد ...
الذریعه الی مکارم الشریعة
تالیف : ابوالقاسم الحسین بن محمد معروف به راغب اصفهانی ( متوفی : 502 هـ )