سوال

اگر فروشنده به مشتری بگوید : این خانه را به یکصد میلیون تومان نقدی یا یکصد و پنجاه میلیون تومان قرضی تا یکسال به تو می فروشم و فروشنده یکی از صورت ها را قبول کند ، آیا معامله درست است ؟ 

جواب 

این نوع معامله به خاطر مجهول بودن قیمت مورد نهی واقع شده و باطل است . ترمذی ( 1231 ) ، نسائی و امام احمد از ابوهریره رضی الله عنه روایت کرده اند که گفت : پیامبر صلی الله علیه و سلم از انجام دادن دو معامله در یک معامله نهی فرموده اند . 

اما لازم به ذکر است اگر در صیغه ی معامله دو قیمت ذکر نشود اشکالی ندارد ، مثلا طرفین قبل از اجرای معامله درباره ی قیمت مبیع بحث کنند ( و قیمت های نقدی و قسطی را برای یکدیگر بیان نمایند ) و در نهایت بر فروش قسطی توافق کرده و معامله را به صورت قسطی منعقد کنند ، مادامی که در اثنای انشای معامله به نقد بودن قیمت اشاره نکرده باشند - اگرچه در خلال بحث درباره قیمت مبیع ، قیمت را به صورت نقدی هم بیان کرده باشند - معامله صحیح بوده و حرام و گناه نیست و این خود نوعی تسامح و آسان گیری در معامله بوده و ربا به حساب نمی آید . 

منبع : فقه منهجی ج 3 ، ص 46 - 47 .