هرگاه مسلمانان در ضعف به سر برده و دشمنان دارای قدرت و شوکت بوده اند ، صوفیان نقش خاصی در زمینه جهاد و دعوت ایفا نموده اند :

مورخ هند علامه شیخ ابوالحسن ندوی رحمه الله تعالی می گوید :

اتفاقا بر عکس ،  کسانی که این امت را در سخت ترین و طاقت فرساترین لحظات شکست و سرخوردگی،رهبری کرده اند ، اهل تصوف بوده اند  در آن زمان که وضعیت ویرانگر اجتماعی حاکم شده یا روزگار، جامعه را دچار نابودی ساخته یا امت های دیگر به امت اسلام هجوم آورده اند بگونه ای  که تغییر را امری محال می دیده اند در این زمان  تنها مردان حب و یقین ( صوفیه ) بوده اند که مدیریت جامعه را به عهده گرفته اند .

وقتی تاتار به جهان اسلام حمله ور شد و آن را زیر قدم هایش له کرد و خلافت عباسی را از بین برده و دولت خوارزم شاه که تنها دولت اسلامی در آن عصر بود را ساقط نمود ، ناامیدی تامی بر جهان اسلام سایه افکند و همگی قبول کردند که شکست دادن تاتار محال است بگونه ای که بر زبان این جمله ضرب المثل شده بود که : اگر به تو گفته شد تاتار شکست خورده است ، باور نکن )) در این زمان برخی از مردان با همت و اصحاب القلوب ظهور پیدا کردند ( ازجمله شیخ شهید جلال  الدین کبری دارای طریقه ی معروف که از مشهورترین شاگردان مجاهدش شیخ باخرزی می باشد ) و این افراد هرگز ناامیدی را به خود راه نداده و ایفای وظیفه نموده و به جهادشان استمرار بخشیدند ، تا جایی که پادشاهان تاتار به وسیله ی آنان مسلمان شده و مردم فوج فوج به اسلام گرویدند .

شیخ محمد مکی رمزی رحمه الله تعالی در کتابش ( تلفیق الاخبار و تلقیح الآثار فی وقائع قازان و بلغار و ملوک التتار ج 1 ص 397 ) می گوید :  وقتی برکة بن جوجی خان بن چنگیز خان در حالی که صدهزار سواره به همراه داشت از بخاری می گذشت نزد شیخ سیف الدین باخرزی از یاران شیخ طریقت نجم الدین کبری رفت و گفتار باخرزی با او بگونه ای بود که باعث اسلام او شد و خواستار استمرار ارتباط با باخرزی گشت . باخرزی هم به ایشان توصیه نمود که با خلیفه المستعصم مکاتبه نموده و با او هم پیمان شده و به سویش هدیه فرستد که برکة خان این کار را کرده و بین او و خلیفه سفرا ، نامه ها و هدیه ها رد و بدل می شد . ( انتهی )

ابن فوطی ذکر می کند که برکة خان برای ملاقات با شیخ سیف الدین باخرزی مسافرت کرده و و تا صبح کنار درب ایستاده ، سپس وارد شده و پای شیخ باخرزی را بوسیده است . ( انتهی )

منقول

متن عربی برگفته از کانال اهل السنة و الجماعة